مطالعه مقایسه ای رابطه همبستگی بین نسبتهای فعالیت و ارزش افزوده
چکیده :
ظهور شرکتهای سهامی بزرگ در قرن هجدهم میلادی و تفکیک مالکیت از مدیریت، طرح ضرورت مدلهای ارزیابی عملکرد را ایجاب نمود. در راستای طراحی مدلهای مذکور مبانی حسابداری و اقتصادی نقش بسزایی را در حوزه حسابداری و امور مالی به عهده دارند، اما انتخاب معیاری مناسب از بین آنها موضوعی است که تحقیقات زیادی را در ادبیات امور مالی موجب شده است. به همین دلیل این تحقیق درصدد است تا رابطه بین ارزش افزوده اقتصادی و نسبتهای فعالیت را به عنوان دو معیار ارزیابی عملکرد بررسی کند.صنعت خودرو سازی و داروسازی به عنوان صنایع فعال در سازمان بورس اوراق بهادار جهت تحقیق حاضر انتخاب شده روش تحقیق توصیفی همبستگی است که اطلاعات مورد استفاده از صورتهای مالی 5 سال متوالی 1387ـ 1383 شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار جمع آوری شده است.فرضیه ان تحقیق به صوت زیر می باشد:بین ارزش افزوده اقتصادی (EVA) و نسبتهای فعالیت رابطه معنی داری وجود دارد.جهت بررسی نرمال بودن داده ها از آزمون نرمالیتی کلموگروف ـ اسمینوف و جهت بررسی رابطه بین ارزش افزوده اقتصادی و نسبتهای فعالیت از آزمون ضریب همبستگی پیرسون و برای رد یا قبول فرضیه ها از آزمون –P مقدار استفاده شده است. به منظور برازش دادن یک مدل رگرسیون خطی برای تبیین ارزش افزوده اقتصادی با استفاده از نسبتهای فعالیت یا کارآیی از روش رگرسیونی Back ward استفاده شده است.با توجه به مطالب فوق نتایج زیر حاصل گردیده است:بین نسبتهای فعالیت برارزش افزوده اقتصادی در صنعت دارویی رابطه معناداری وجود دارد و در صنعت خودرو بین نسبت گردش موجودی کالا و نسبت گردش دارائیهای ثات و ارزش افزوده اقتصادی رابطه معناداری وجود دارد ولی بین نسبت گردش کل دارائیهای و ارزش افزوده اقتصادی رابطه معناداری وجود ندارد.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول: کلیات ……………………………………………………………………………………. 1
1-1 مقدمه…………………………………………………………………………………………………. 2
1-2 بیان مساله ………………………………………………………………………………………….. 5
1-3 دلایل اهمیت موضوع…………………………………………………………………………….. 9
1-4 اهداف تحقیق ……………………………………………………………………………………… 9
1-5 فرضیه های تحقیق………………………………………………………………………………… 10
1-6 قلمرو تحقیق……………………………………………………………………………………….. 11
1-6-1 قلمرو موضوعی………………………………………………………………………………… 11
1-6-2 قلمرو مکانی……………………………………………………………………………………. 11
1-6-3 قلمرو زمانی…………………………………………………………………………………….. 11
1-7 واژه های اساسی…………………………………………………………………………………… 11
فصل دوم: مروری بر ادبیات تحقیق ……………………………………………………… 13
2-1 مقدمه…………………………………………………………………………………………………. 14
2-2- مفهوم ارزیابی عملکرد و ضرورت انجام آن………………………………………………. 16
2-3 ویژگیهای نظام ارزیابی عملکرد اثربخش…………………………………………………….. 19
2-4 انواع مبانی و روشهای ارزیابی عملکرد ……………………………………………………… 20
2-4-1 ارزیابی عملکرد با استفاده از تجزیه و تحلیل نسبتهای مالی …………………………. 21
2-4-1-1 نسبتهای نقدینگی…………………………………………………………………………… 22
2-4-1-2 نسبتهای فعالیت (پوششی)……………………………………………………………….. 22
2-4-1-3 نسبتهای اهرمی (بدهی)…………………………………………………………………… 23
2-4-1-4 نسبتهای سودآوری…………………………………………………………………………. 23
2-4-1-5 نسبتهای ارزش بازار……………………………………………………………………….. 23
2-4-2 ارزیابی عملکرد با ترکیبی از اطلاعات حسابداری و بازار…………………………….. 24
2-4-2-1 نسبتP/E Price/ Earnings Ratio……………………………………. 24
2-4-2-2 نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری سهام: Market- to- Book Ratio… 24
2-4-2-3 نسبت q توبین: Tobin’s q- Ratio …………………………………….. 25
2-4-3 ارزیابی عملکرد با استفاده از داده های مدیریت مالی…………………………………. 25
2-4-3-1 بازده سهم…………………………………………………………………………………… 25
2-4-3-2 بازده اضافی سهم ……………………………………………………………………………… 27
2-4-4-1 ارزش افزوده اقتصادی (EVA)………………………………………………………….. 29
2-4-4-2 ارزش افزوده اقتصادی تعدیل شه یا REVA………………………………………….. 30
2-4-4-3 ارزش افزده بازار یا Market value added:MVA………………………….. 31
2-5 دلایل مطرح شدن ارزش افزوده اقتصادی (EVA) ………………………………………… 34
2-6 مفهوم ارزش افزوده اقتصادی (EVA)………………………………………………………….. 38
2-7 اهمیت ارزش افزوده اقتصادی……………………………………………………………………… 40
2-8 محاسبه EVA…………………………………………………………………………………….. 41
2-9 انحرافات حسابداری……………………………………………………………………………… 42
2-10سرمایه (capital)……………………………………………………………………………….. 43
2-11 سود خالص عملیاتی پس از کسر مالیات (NOPAT) ……………………………….. 43
2-12 نرخ بازده سرمایه………………………………………………………………………………… 44
2-13 حذف اثرات سایر انحرافات مالی……………………………………………………………. 45
2-14 حذف انحرفات حسابداری……………………………………………………………………. 46
2-16 ذخیره های معادل سرمایه………………………………………………………………………. 52
2-17 تجزیه و تحلیل نرخ بازده …………………………………………………………………….. 53
2-18 مزایای ارزش افزوده اقتصادی(EVA) ……………………………………………………. 54
2-19 معایب ارزش افزوده اقتصادی (EVA) ………………………………………………….. 55
2-20 هزینه سرمایه …………………………………………………………………………………….. 56
2-20-1 تعریف نرخ هزینه سرمایه (c)…………………………………………………………….. 56
2-20-2 اهمیت نرخ هزینه سرمایه ………………………………………………………………….. 56
2-20-3 روشهای محاسبه نرخ هزینه سرمایه………………………………………………………. 57
فصل سوم: روش تحقیق………………………………………………………………………… 88
3-1 مقدمه…………………………………………………………………………………………………. 89
3-2 فرضیه های تحقیق………………………………………………………………………………… 89
3-3 متغیرهای مورد مطالعه……………………………………………………………………………. 91
3-4 روش تحقیق……………………………………………………………………………………….. 91
3-5 اعتبار تحقیق………………………………………………………………………………………… 92
3-6 روا یی آزمون………………………………………………………………………………………. 92
3-7 جامعه آماری………………………………………………………………………………………. 93
3-8 نمونه اماری…………………………………………………………………………………………. 94
3-9 روش گردآوری داده ها و اطلاعات ………………………………………………………….. 95
3-10 روشهای آزمون فرضیات ……………………………………………………………………… 96
3-10-1 روش همبتسگی گشتاوری پیرسون …………………………………………………….. 98
3-10-2 آزمون t استیودنت……………………………………………………………………………. 99
3-5-3- آزمون نرمالیتی کولموگروف اسمیرنوف…………………………………………………. 99
3-5-4- P- مقدار(P-value)……………………………………………………………………… 100
فصل چهارم:تجزیه و تحلیل داده ها………………………………………………………….. 102
1-4 : مقدمه ………………………………………………………………………………………………….. 103
2-4 آمار توصیفی……………………………………………………………………………………………. 104
3-4 آزمون فرضیه و تحقیق……………………………………………………………………………….. 105
1-3-4 بررسی نرمال بودن داده ها………………………………………………………………………. 105
2-3-4 ضریب همبستگی …………………………………………………………………………………. 108
1-2-3-4 صنعت خودرو ……………………………………………………………………………….. 108
2-2-3-4 شرکتهای دارویی……………………………………………………………………………….. 111
3-3-4 رگرسیون ……………………………………………………………………………………………. 114
1-3-3-4 رگرسیون شرکتهای خودرویی……………………………………………………………….. 115
2-3-3-4 رگرسیون شرکتهای دارویی………………………………………………………………….. 119
فصل پنجم:نتیجه گیری و پیشنهادها………………………………………………………….. 122
1ـ5 مقدمه…………………………………………………………………………………………………….. 123
2-5 خلاصه تحقیق ………………………………………………………………………………………… 123
3ـ5 نتایج حاصل از آزمون فرضیات تحقیق…………………………………………………………… 123
1ـ3ـ5 فرضیه اول……………………………………………………………………………………………. 123
2ـ3ـ5 فرضیه دوم…………………………………………………………………………………………… 124
3ـ3ـ5 فرضیه سوم…………………………………………………………………………………………… 124
4-5 نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون…………………………………………………………………… 125
5-5 پیشنهادهای کاربردی…………………………………………………………………………………. 126
6-5 – پیشنهادهای ارائه شده جهت پژوهشهای آتی ……………………………………………….. 126
5-6- محدودیتهای تحقیق…………………………………………………………………………………. 127
منابع و مأخذ………………………………………………………………………………………………….. 138
پیوستها ………………………………………………………………………………………………………… 141
فهرست جداول
عنوان ………………………………………………………………………………………………………….. صفحه
جدول1: آماره های خلاصه مربوط به متغیرهای تحقیق برای شرکتهای خودرویی……………..
جدول2: آماره های خلاصه مربوط به متغیرهای تحقیق برای شرکتهای دارو…………………….
جدول 3: آزمون نرمالیتی کولمرگروف اسمیرنوف متغیرهای تحقیق برای صنعت خودرو……
جدول4: آزمون نرمالیتی کولمرگروف اسمیرنوف متغیرهای تحقیق برای شرکتهای دارویی ..
جدول 5: ضریب همبستگی برای داده های مربوط به فرضیه اصلی اول شرکتهای خودرویی.
جدول 6: ضریب همبستگی برای داده های مربوط به فرضیه اصلی شرکتهای دارویی………..
جدول 7: مقادیر ضریب تعیین برای تبیین ارزش افزوده اقتصادی………………………………..
جدول 8: جدول تحلیل واریانس رگرسیون خطی فرضیه اول برای صنعت خودرو برای تبیین ارزش افزوده اقتصادی
جدول 9: ضرایب رگرسیون خطی فرضیه اول برای صنعت خودرو برای تبیین ارزش افزوده اقتصادی
جدول 10: مقادیر ضریب تعیین برای تبیین ارزش افزوده اقتصادی در شرکتهای دارویی……
جدول 11: جدول تحلیل واریانس رگرسیون خطی فرضیه اول برای شرکتهای دارویی برای تبیین ارزش افزوده اقتصادی
جدول 12: ضرایب رگرسیون خطی فرضیه اول برای شرکتهای دارویی برای تبیین ارزش افزوده اقتصادی
فهرست نمودارها
عنوان…………………………………………………………………………………………………………… صفحه
نمودار1: نمودار پراکنش نسبت گردش موجودی کالا در مقابل ارزش افزوده اقتصادی شرکتهای خودرویی…
نمودار3: نمودار پراکنش نسبت گردش کل داراییها در مقابل ارزش افزوده اقتصادی شرکتهای خودرویی…..
نمودار2: نمودار پراکنش نسبت گردش داراییهای ثابت در مقابل ارزش افزوده اقتصادی شرکتهای خودرویی.
نمودار4: نمودار پراکنش نسبت گردش موجودی کالا در مقابل ارزش افزوده اقتصادی شرکتهای دارویی….
نمودار5: نمودار پراکنش نسبت گردش داراییهای ثابت در مقابل ارزش افزوده اقتصادی شرکتهای دارویی…
نمودار6: نمودار پراکنش نسبت گردش کل داراییها در مقابل ارزش افزوده اقتصادی شرکتهای دارویی…..
نمودار 7: نمودار احتمال نرمال متغیر ارزش افزوده اقتصادی در شرکتهای خودرویی………………………….
نمودار4: نمودار پراکنش نسبت گردش موجودی کالا در مقابل ارزش افزوده اقتصادی شرکتهای دارویی…
نمودار6: نمودار پراکنش نسبت گردش کل داراییها در مقابل ارزش افزوده اقتصادی شرکتهای دارویی…….