شایان نود

چکیده

درک موقعیت حقوقی و شأن انسانی زن متوقف بر تحقیق بی طرفی است که بر مبنای طبیعی و واقعی استوار باشد، متأسفانه بیشتر اوقات، فرار از افراط مردم را به تفریط سوق می دهد و یا نفرت از تفریط به گزافه گویی و افراط وا می دارد. لذا ما در این تحقیق به صورت کاملاً بی طرفانه درصدد بررسی یکی از تفاوتهای فقهی و حقوقی بین زن و مرد هستیم و به این هم اعتقاد داریم که درست اندیشی و انصاف این نیست که مثلاً اگر زن در گذشته حقوق محدودی داشته به او حقوق نامحدودی ارزانی شود، بلکه باید با منظور نمودن واقعیت ها و مقتضیات طبیعی و نیازهای اساسی، زن را به حق واقعی و طبیعی او رسانید.

از جمله تفاوتهای فقهی و حقوقی بین زن و مرد، تفاوت آنان در بحث قضا است. قضا نوعی اعمال ولایت شرعی از جانب خداوند است و به مقتضای آن تصرف در جان و مال و عرض افراد دارد. بنابراین امر بسیار خطیری است که انجام صحیح آن نیازمند شرایطی خاص است که از عهده ی هر کسی بر نمی آید. لذا هر کس را شایستگی تکیه زدن بر آن مسند رفیع نخواهد بود و از جمله شرایطی که فقها برای قاضی برشمرده اند، شرط ذکوریت قاضی است که البته در بین فقهای امامیه پیرامون این شرط اختلاف نظر وجود دارد.

در فقه امامیه دو نفر مطرح شده. برخی فقها نظریه عدم جواز و بعضی دیگر جواز قضاوت زن را البته احتیاط ارائه داده اند.

برخی از فقهای امامیه در دفاع از نظریه­ی اول و برای عدم جواز قضاوت زن دلایلی برآورده بودند که در ضمن بررسی و ارزیابی آنها به نقد آنها پرداخته شد و سئوالات و شبهاتی که پیرامون مسأله ی قضاوت زن بود در ضمن متن آورده شده که در نهایت به این نتیجه رسیدیم که نظریه آنها درست نیست، زیرا بررسی پایانامه­ی حاضر به این

نتیجه ی نهایی رسید که آنها دلیل قابل قبولی بر ممنوعیت قضاوت برای زنان ندارد بلکه با توجه به آیات و روایات می توان گفت که اصل، صحت قضای مؤمن است چه زن و چه مرد، مگر آن که خلافش ثابت شود بنابراین طبق نظر دوم به حکم اصال? الجواز، می توان رأی داد و گفت: زنانی که شرایط قضا را بیش از مردان یا مساوی با آنان دارند، می توانند متصدی منصب قضا شوند و حکمی که صادر می کنند مشروع و لازم الاجرا خواهد بود.

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                              صفحه

مقدمه……………………………………………………………………………………………………………

فصل اول: کلیات

1- 1-بیان مسئله…………………………………………………………………………………………….

1- 2- اهمیت و ضرورت پژوهش………………………………………………………………………..

1- 3- پیشینه­ی پژوهش……………………………………………………………………………………

1- 4- قلمرو و دامنه­ی پژوهش…………………………………………………………………………..

1- 5- روش پژوهش……………………………………………………………………………………….

1- 6- تعریف مفاهیم و اصطلاحات کلیدی…………………………………………………………….

فصل دوم: بررسی تفاوت های زن و مرد

2-1- تفاوت های تکوینی زن و مرد…………………………………………………………………….

2-1-1- تفاوت های ساختاری زن و مرد…………………………………………………………

2-1-2- تفاوت های هورمونی زن و مرد………………………………………………………….

2-1-3- تفاوت عاطفی زن و مرد……………………………………………………………………

2-1-4- تفاوت در هوش و حافظه………………………………………………………………….

2-2- تفاوت های فقهی و حقوقی……………………………………………………………………

2-2-1- مسئله­ی بلوغ و تکلیف……………………………………………………………………..

2-2-2- قصاص و دیه…………………………………………………………………………………

2-2-3- مسئله شهادت و گواهی…………………………………………………………………….

2-2-4- تعدد زوجات…………………………………………………………………………………

2-2-5- زن و مسئله طلاق……………………………………………………………………………

2-2-6- مقام و مرجعیت و فتوا………………………………………………………………………

2-2-7- زن و مسئله ارث…………………………………………………………………………….

2-2-8- زن و مسئله جهاد……………………………………………………………………………

2-2-9- قضاوت زن……………………………………………………………………………………

فصل سوم: بررسی شرط مرد بودن قاضی

3-1- شروط و صفات قاضی در اسلام………………………………………………………………….

3-1-1- بلوغ………………………………………………………………………………………………………

3-1-2- اسلام و ایمان…………………………………………………………………………………

3-1-3- علم و اجتهاد…………………………………………………………………………………

3-1-4- حلال زادگی………………………………………………………………………………….

3-1-5- عدالت………………………………………………………………………………………….

3-1-6- عقل و درایت…………………………………………………………………………………

3-1-7- ذکوریت………………………………………………………………………………………..

3-2- خاستگاه شرط مرد بودن قاضی…………………………………………………………………..

3-2-1-

3-2-2-

فصل چهارم: قضاوت زنان از دیدگاه فقهای امامیه

4-1- عدم بیان شرط ذکوریت در شرایط قاضی……………………………………………………….

4-2- بیان شرط ذکورت در شرایط قاضی………………………………………………………………

فصل پنجم: بررسی و نقد ادله­ی مخالفین قضاوت زن

5-1- اصل عدم………………………………………………………………………………………………

5-2- دلایل قرآنی…………………………………………………………………………………………..

5-2-1- سوره ی بقره آیه ی 228………………………………………………………………..

5-2-2- سوره­ی نساء،  آیه ی 34………………………………………………………………..

5-2-3- سوره احزاب ، آیه­ی 33…………………………………………………………………

5-2-4- سوره­ی زخرف، آیه­ی 18……………………………………………………………….

5-3- دلایل روایی…………………………………………………………………………………………..

5-3-1 – روایت نبوی………………………………………………………………………………….

5-3-2-  روایت خلق شدن حوا از آدم…………………………………………………………….

5-3-3 – دستور پیامبر برای عقب نگه داشتن زنان………………………………………………

5-3-4- حرمت سخن گفتن زن……………………………………………………………………..

5-3-5- لزوم مستور بودن زن………………………………………………………………………..

5-3-6-  وصیّت پیامبر به علی (علیه السلام)………………………………………………………

5-3-7 – روایت جنگ جمل…………………………………………………………………………

5-3-8- عدم مشورت با زنان………………………………………………………………………..

5-3-9- مرسله ابن ابی عمیر…………………………………………………………………………

5-3-10- دستور به ایجاد محدودیت برای زنان …………………………………………………

5-3-11- روایت جابر بن یزید الجعفی از امام صادق (علیه السلام)………………………….

5-3-12-  روایت ابی خدیجه………………………………………………………………………..

5-3-13- عدم صلاحیت در امامت جماعت……………………………………………………….

5-3-14-  عدم صلاحیت برای ولایت فرزند……………………………………………………..

5-4- اجماع………………………………………………………………………………………………….

5-4-1-  استدلال کنندگان به اجماع……………………………………………………………………

5-4-2-  تحقق اجماع و عدم آن………………………………………………………………………..

5-4-3-  ارزیابی اجماع…………………………………………………………………………………..

نتیجه…………………………………………………………………………………………………………….

نکت? ­ی پایانی…………………………………………………………………………………………………

منابع……………………………………………………………………………………………………………

دانلود فایل