شایان نود

چکیده : تحقیق حاضر با عنوان «بازتاب فضایی تحولات اقتصادی روستاهای شهرستان رضوانشهر در دو دهه گذشته (83-63) در مورد دهستان مرکزی از توابع بخش مرکزی شهرستان رضوانشهر به انجام رسیده است.
با توجه به اینکه دهستان مورد مطالعه از یکسوی به لحاظ موقعیت و شرایط طبیعی، انسانی و منابع آب و خاک از ویژگی‌های مطلوبی برخوردار است و از سوی دیگر، اطلاعات و آگاهی‌های فنی و حمایتی دولتی و به اصطلاح عوامل بیرونی در سال‌های اخیر موجب شده‌اند تا اقتصاد روستایی در شهرستان رضوانشهر و دهستان مرکزی متحول گردد. بازتاب فضایی این تحولات را می‌توان در ارتقاء فکری و عملکردهای روستاییان بهره‌بردار در امور کشاورزی و فعالیتهای روستایی مشاهده کرد. از عمده‌ترین بازتابها و تحولات اقتصادی می‌توان به نوآوری‌ها، تنوعات تولیدی و فعالیتهای اقتصادی مانند پرورش موزهای گلخانه‌ای، پرورش ماهی قزل‌آلا، پرورش نگهداری شترمرغ محلی و تولید محصولات جالیزی اشاره کرد. که در دو دهه گذشته اتفاق افتاده است و موجبات ارتقاء سطح درآمدهای اقتصادی و اجتماعی (فرهنگی) روستائیان شده است. این تحولات به خوبی در سطح شهرستان رضوانشهر مشهود است. و اینجانب در سطح دهستان مرکزی این شهرستان با کار میدانی خود به آن توجه داشته ام.
در بررسی مهمترین علل شکل گیری و امکان پذیرش دگرگونی در تحولات اقتصادی دهستان مرکزی مشخص گردید که نقش آموزش و ارتباطات، تبادلات و تنوعات فرهنگی و روستانشینی شهری، تأثیر عوامل فعال و مداخله گر درونی و برونی از جمله حمایتهای دولتی عمده ترین انگیزه ها در روند تحولات روستایی، تولیدات کشاورزی، اشتغالات در دهستان مرکزی شده است.
این پایان نامه، با هدف شناسایی و بررسی تحولات اقتصادی روستاهای شهرستان رضوانشهر طی سالهای82- 1362 با تمرکز مطالعه روی دهستان مرکزی در شش فصل تدوین گردیده است. فصل اول تا چهارم این پایان نامه کلیات و ویژگی های طبیعی و انسانی و مبانی نظری در منطقه را مورد بررسی قرار داده و در فصل پنجم به تحولات اقتصادی و علل این تحولات و تغییرات در سطح منطقه بین سالهای مورد نظر پرداخته و در فصل آخر (ششم) به تجزیه و تحلیل این تحولات، آزمون فرضیات و پیشنهادات مبادرت ورزیده است.

فهرست

عنوان                                            فصل اول: کلیات  تحقیق                                                   صفحه

1-1-مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………1

2-1 طرح مساله ……………………………………………………………………………………………………………2

3-1- پیشینه تحقیق ……………………………………………………………………………………………………….4

4-1 – فرضیات ……………………………………………………………………………………………………………5

5-1-اهداف…………………………………………………………………………………………………………………5

6-1- روش تحقیق و علت انتخاب …………………………………………………………………………………..6

7-1- موانع و مشکلات تحقیق ………………………………………………………………………………………..6

8-1- اصطلاحات و مفاهیم ………………………………………………………………………………………………7

فصل دوم : ویژگی های طبیعی منطقه مورد مطالعه

1-2- موقعیت جغرافیایی ، حدود وسعت………………………………………………………………………………..9

2-2- ساختار زمین شناسی منطقه مورد مطالعه ………………………………………………………………………..14

3-2- گسل های مهم در منطقه مورد مطالعه…………………………………………………………………………..17

الف)گسل آستارا ……………………………………………………………………………………………………………..20

ب) گسل تالش …………………………………………………………………………………………………………………20

4-2- سوانح طبیعی…………………………………………………………………………………………………………….20

1-4-2- زلزله ………………………………………………………………………………………………………………… 21

2-4-2- سیل  ………………………………………………………………………………………………………………….21

5-2- خاکها و قابلیت استفاده از اراضی……………………………………………………………………………….22

1-5-2-  خاکهای کوهستانی ………………………………………………………………………………………………22

2-5-2- خاکهای کوهپایه ای ……………………………………………………………………………………………..23

3-5-2- خاکهای جلگه ای …………………………………………………………………………………………………23

6-2- عوارض زمین و ناهمواریها…………………………………………………………………………………………..25

1-6-2- ویژگی های دریای خزر …………………………………………………………………………………………26

2-6-2- رشته کوه تالش …………………………………………………………………………………………………….26

3-6-2- دشت های خزری 27?

7-2 -پوشش گیاهی و جانوری 28

1-7-2- پوشش گیاهی28

2-7-2- پوشش زیست جانوری 29

8-2- منابع آب در شهرستان رضوانشهر و دهستان مرکزی 30

1-8-2-  آبهای سطحی 31

2-8-2- آبهای زیرزمینی 33

9-2- ویژگی های اقلیمی 33

1-9-2- جریانات جوی 34

2-9-2- بارش 37

3-9-2- دما 40

4-9-2- رطوبت 42

5-9-2- یخبندان 45

6-9-2- تبخیر و تعرق 46

 

فصل سوم:  ویژگی های انسانی منطقه مورد مطالعه

1-3- سوابق تاریخی و پیشینه سکونت در تالش و رضوانشهر48

2-3- اندازه جمعیت و روند تحولات آن در شهرستان رضوانشهر50

3-3- خانوار وبعد آن54

4-3- ساخت سنی و جنسی شهرستان رضوانشهر58

5-3- تراکم نسبی و بیولوژیک62

6-3- وضعیت سواد 63

7-3- حرکت مکانی جمعیت ( مهاجرتها 65

8-3- ویژگی های اقتصادی جمعیت66

9-3- جمعیت فعال و غیر فعال68

10-3- قابلیتها و محدودیتها   در زمینه جمعیت روستاهای دهستان مرکزی 73

 

فصل چهارم :ویژگی اقتصای منطقه مورد مطالعه

1-4- کشاورزی 75

1-1-4- زراعت76

2-1-4- باغات و قلمستان یا محصولات دائمی 88

3-1-4- توت و نوغانداری91

4-1-4 دامداری ، دامپروری و طیور92

5-1-4- نگهدار و پرورش زنبور عسل 97

6-1-4- ماهیگری و پرورش ماهی98

2-4- صنعت100

1-2-4- صنایع تبدیلی101

2-2-4- صنایع دستی102

3-4-معدن 106

4-4- قابلیت ها و محدودیت های شهرستان رضوانشهر در زمینه کشاورزی107

1-4-4- محدودیتها و تنگناهای  شهرستان در زمینه کشاورزی 107

2-4-4- مسایل اساسی ومشکلات توسعه شهرستان در بخش کشاورزی107

 

فصل پنجم- علل تغییر وتحولات و بازتاب آن در شهرستان رضوانشهر

1-5- عوامل انسانی موثر در فعالیتهای تولیدی محصولات کشاورزی در شهرستان رضوانشهر…….. 110

1-1-5- عوامل اقتصادی و نقش آن در تحول محصولات کشاورزی در شهرستان رضوانشهر و دهستان مرکزی111

1- نیاز بازار به تولید انواع محصولات کشاورزی111

2- تاثیر تحولات اقتصاد جهانی بر فعالیتها وتحولات اقتصاد روستاهای شهرستان رضوانشهر112

3- نقش جهاد کشاورزی در ارائه همه جانبه خدمات کشاورزی113

الف: آموزش و تحقیقات کشاورزی در شهرستان رضوانشهر113

ب: فعالیتهای عمرانی وامور زیر بنایی115

ج: فعالیتهای مربوط به  عمران کشاورزی ، زراعی ودامی 118

4- پیشرفت صنعت در ارائه تکنولوژی کشاورزی در شهرستان رضوانشهر و دهستان مرکزی120

1-4- تکنولوژی مکانیکی 122

2-4- تکنولوژی بیولوژیکی 126

5- رابطه تراکم جمعیت و عمقی شدن کشت در جامعه روستایی127

6 –نقش تحقیقات کشاورزی  در ارائه محصولات پر بازده130

7- یکپارچه سازی اراضی کشاورزی و نتایج حاصل از آندر شهرستان رضوانشهر و دهستان مرکزی…131

8- نقش توسعه راههای ارتباطی در تغییر و تحولات موجود135

1-8- راههای اصلی135

2-8- راههای فرعی137

3-8- رههای روستایی 137

2-1-5- نقش عوامل اجتماعی – فرهنگی در تحول تولیدات کشاورزی139

 1- عقاید اسلامی و فرهنگی در خصوص پرورش حیوانات بومی وغیر بومی 139

2- باورهای دینی و اعتقادی در خصوص کشت محصولات ویژه 141

3- ارث و نقش آن در تحول تولیدات کشاورزی 142

4- توسعه و گسترش مشارکت موثر و همه جانبه مردم  و نهادهای محلی در رشد کشاورزی143

3-1-5 نقش عوامل سیاسی و دولتی درتحول تولیدات کشاورزی144

1- نقش حمایتهای دولتی در ارتقاء سطح تولید کشاورزی145

2- پرداخت وام وتسهیلات ویژه به تولیدکنندگان محصولات کشاورزی147

3- سیاست حمایت دولت از بازرگانان تجاری وارد کننده و صادر کننده محصولات کشاورزی ……..148

4- خدمات و تا سیسات زیر بنایی روستایی و نقش آن  در تحولات اقتصاد کشاورزی 149

2-5- نقش عوامل طبیعی در تحول محصولات کشاورزی منطقه مورد مطالعه151

1-2-5- نوسانات آب و هوایی برروی کشاورزی شهرستان رضوانشهر 151

1-    نوسانات جریانات جوی تاثیر گذار در منطقه مورد مطالعه152

2-    بی نظمیهای بارش در زمان کاشت ، داشت و برداشت  محصولات153

3-    برف و یخیندان ونقش آن در محصولات کشاورزی155

2-2-5- ویژگی های آب و خاک156

1- نقش آزمایش و بازسازی خاک در  تحول تولیدات کشاورزی156

2- زهکشی خاک و نقش آن در توسعه کشاورزی منطقه158

3- ساخت کانال و نهرهای مهندسی جهت توسعه آبیاری منطقه159

3-2-5- بلایای طبیعی و نقش آن در توسعه کشاورزی161

1- وقوع سیل براثر شدت بارندگی161

2- خشکسالی های خفیف و احتمالی162

3- بادهای محلی وغیر بومی162

3-5- نقش تولید محصولات جدید کشاورزی در توسعه کشاورزی منطقه163

1-3-5- پرورش شتر مرغ جوابگوی نیاز غذایی کشور163

2-3-5- بررسی مزیتهای رقابتی صنعت پرورش  شتر مرغ در منطقه 166

 

فصل ششم : بازتاب فضایی تحولات ، آزمون فرضیات و ارائه پیشنهادات

1-6- برنامه ریزی فضایی ونقش آن در تحولات توسعه روستایی169

 2-6-علل شکل پذیری وامکان پذیرش دگرگونی درتحولات روستایی درمنطقه مورد مطالعه….170

1-2-6- نقش آموزش و ارتباطبات در تحولات منطقه170

2-2-6- تبادلات و تنوعات فرهنگی در منطقه ارتقاء اجتماعی می آفریند172

3-2-6- روستا نشینی شهری دلیلی دیگر بر تحولات روستایی174

4-2-6- عالیترین فضایل روستایی چگونه در حال تغییر است 175

3-6- آزمون فرضیات 177

4-6- بازتاب فضایی تحولات اقتصادی روستاهای دهستان مرکزی190

1-4-6-  بازتاب فضایی  ریخت بیرونی روستاهای دهستان مرکزی 190

2-4-6-  بازتاب فضایی ریخت درونی روستاهای دهستان مرکزی192

5-6- نتیجه گیری از اهداف تحقیق در منطقه مورد نظر194

6-6- پیشنهادات برای رشد وتوسعه بهتر شهرستان رضوانشهر و دهستان گیل دولاب195

1-6-6- اصلی ترین محدودیتها و تنگناهای توسعه در منطقه مورد مطالعه195

2-6-6- اصلی ترین مسایل و موانع توسعه که در منطقه باید به آن توجه شود 196

3-6-6- اهداف پیشنهادی توسعه  برای رفع موانع  توسعه پایدار در منطقه مورد مطالعه 197

4-6-6- راهبردهای پیشنهادی توسعه پایدار در منطقه مورد مطالعه197

 

منابع و ماخذ

- آمار نامه استان گیلان-1380

- احمدی ،هاجر،پایان نامه کار شناسی ارشد،بررسی تحولات اقتصادی روستایی صومعه سرا، شهید بهشتی 1379

- استفن پورتو ، دون : سقوط و ظهور شیوه تولید آسیایی ، ترجمه عباس مخبر ، نشر مرکز تهران -1368

- اصلاح عربانی،ابراهیم،کتاب گیلان ،جدول اولانتشارات گروه پژوهشگران ایران ،چاپ دوم 1380

- اهلرز، اکارت ؛بررسی پراکندگی اراضی و علل و اثرات آن-یکپارچگی عوامل موثر  و اثرات آن،انتشارات مرکز تحقیقات روستایی  و اقتصاد کشاورزی،1371

- بازن ، مارسل طالش منطقه ای قومی در  شمال ایران تر جمه دکتر  مظفر فرشچیان جلد اول و دوم انتشارات آستان قدس ،1367

 

دانلود فایل