شایان نود

چکیده:

نقد جامعه‌شناسی برخلاف آنچه در نگاه نخست به نظر می‌آید، تنها بررسی تأثیر مستقیم رخدادهای اجتماعی مشخصی بر ادبیات یک دوره نیست و برخلاف بسیاری مکاتب دیگر نمی‌توان یک مقطع معین تاریخی و یک محدوده‌ی مشخص جغرافیایی و فرهنگی برای آن درنظر گرفت. بلکه در طول سال‌ها افت و خیزهای فراوانی را پشت سرگذاشته و با جریان‌های بسیار در پیوسته است.

یکی از مهم‌ترین این جریان‌ها که پیوندی گسست‌ناپذیر با جامعه‌شناسی دارد، نقد فمنیستی است. بسیاری از منتقدان، فمنیسم را شاخه‌ای از نقد جامعه‌شناسی می‌دانند که در آن به جامعه از رهگذر امکانات و شرایطی می‌نگرد که همواره از زنان دریغ داشته شده است.

این رساله ابتدا به معرفی مشروح رویکرد جامعه‌شناسی می‌پردازد و ویژگی‌های اصلی آن را جست و جو می‌کند و مهم‌ترین گرایش‌های این گونه‌ی نقد ادبی را معرفی می‌کند. فصل دوم رمان سووشون را براساس شیوه‌های این رویکرد تحلیل می‌کند و مناسبات سووشون را با جامعه‌ای که در آن شکل گرفته و نیز جامعه‌ای که روایتش می‌کند مورد کنکاش قرار می‌دهد. در فصل سوم از رویکرد فمنیستی و نقد ادبی سخن می‌رود و در فصل پایانی سووشون از چشم‌انداز این رویکرد نوآیین و در حال شکل‌گیری بررسی می‌شود.

فهرست    1
چکیده    5
فصل اول    6
معرفی رویکرد جامعه‌شناسی    6
پیوندهای جامعه و ادبیات در نگاه نخستین    7
چشم‌انداز تاریخی جامعه‌شناسی ادبیات    10
هنر و جامعه: همزادان دیروز    10
پیشینه‌ی گره خوردگی مطالعات ادبی با مسائل اجتماعی    12
تکوین و تکامل جامعه‌شناسی ادبیات    18
تأثیرها و امتزاج‌های جامعه‌شناسی ادبیات    24
از نظریه‌ی ادبی جامعه‌شناختی تا جامعه‌شناسی نظریه‌های ادبی    30
مارکسیسم و جامعه‌شناسی ادبیات    32
مارکسیسم و نظریه‌ی ادبی    35
مارکس و انگلس سرچشمه‌هایی پویان    41
چند مفهـوم کلیـدی    43
ج ـ تعهد و التزام    49
د ـ رابطه‌ی دیالکتیکی هنر و جامعه    53
جامعه و نویسنده    56
روح زمانه  و ذوق عمومی:    57
نویسنده و روح زمانه:    61
اثرپذیری جامعه از ادبیات:    63
پیوند جامعه و ادبیات دربوته‌ی نقد:    66
هـ ـ ایدئولوژی    68
معرفی سه شخصیت شاخص در نقد جامعه‌شناسی    82
ب) لوسین گلدمن و ساختارگرایی تکوینی    88
ج ـ میخائیل باختین و منطق گفت و گویی    99
پی‌نوشت‌ها و یادداشت‌های فصل اول    110
بسی خون به طشت طلا، رنگ خورد    122
سیاووش‌ها     کشت       افراسیاب    122
فصل دوم    122
نقد جامعه شناختی سووشون    122
پیش درآمد    123
بخش اول: سووشون در نخستین دیدار    125
از  آن  سموم که از طرف بوستان بگذشت    141
عجب که رنگ گلی هست و بوی نسترنی    141
بخش دوم: روایتی پویان از جامعه‌ای در حال گذار و دگرگونی    166
ج) جایگاه اجتماعی نویسنده    210
3? نسبت موقعیت اجتماعی رمان با زمان    229
د) تعارض نقش آفرینی در خانواده و جامعه:    233
بخش چهارم: تأمل در نسبت رمان و جامعه    242
یادداشت‌ها و پی‌نوشت‌های فصل دوم    313
فصل سوم    333
معرفی رویکرد فمنیسم    333
رویکرد فمنیستی نقد ادبی    334
فمنیسم‌ در قلمرو نقد ادبی‌    347
بخش‌ بندی‌ نقد فمنیستی‌    354
پی‌ نوشت‌ها و یادداشت‌های فصل سوم    363
فصل چهارم    366
نقد فمنیستی سووشون    366
ب) روایت نقادانه    377
3- نقد فمنیستی روایت:    393
یادداشت‌ها و پی‌نوشت‌های فصل چهارم    402
پیوست    404
خلاصه‌ی سووشون    405
منابع و مآخذ    410

منابع و مآخذ

1-      آبادی باویل، محمد، ظرائف و طرائف، انجمن استادان زبان و ادبیات فارسی، تبریز، 1357

2-      آریان‌پور، ا.ح، جامعه‌شناسی هنر، انجمن کتاب دانشجویان دانشکده هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، چ3، 1354

3-      آل احمد، جلال، در خدمت و خیانت روشنفکران، خوارزمی، چ1، 1357

4-      ــــــــــــــــ، مثلاً شرح احوال (یک چاه و دوچاله)، رواق، بی‌تا

5-      ابن بطوطه، سفرنامه، ترجمه‌ی دکتر محمدعلی موحود، آگاه، چ3، 1370

6-      احمدی، بابک، حقیقت و زیبایی، مرکز، 1374

7-      ـــــــــــــ، ساختار و تأویل متن، مرکز، 1370

8-      ــــــــــــ، ساختار و هرمنوتیک، گام نو، 1380

9-      اخوان ثالث، مهدی، از این اوستا، مروارید، چ1، 1375

 

دانلود فایل