شایان نود

1-پیشگفتار:

1-1-شهرهای‌ جدید در ایران‌:

احداث‌ شهرهای‌ جدید در ایران‌ نیز بعد از انقلاب‌ اسلامی‌ مورد توجه‌مسؤولان‌ قرار گرفت‌ و از اوایل‌ سال‌ 1360 مطالعه‌ و برنامه‌ریزی‌ آن‌ آغاز گردید. به‌همین‌ مناسبت‌، شرکت‌ عمران‌ شهرهای‌ جدید زیر نظر وزارت‌ مسکن‌ و شهرسازی‌شروع‌ به‌ فعالیت‌ نمود و احداث‌ 17 شهر جدید را برای‌ اسکان‌ سرریز جمعیتی‌ 12شهر را در برنامه‌ کاری‌ خود قرار داد. بدین‌ منظور وزارت‌ مسکن‌ و شهرسازی‌ درراستای‌ نیل‌ به‌ اهداف‌ تعریف‌ شده‌، لایحه‌ ایجاد شهرهای‌ جدید را به‌ هیأت‌ دولت‌تقدیم‌ نمود که‌ در تاریخی‌ 20/9/64 به‌ تصویب‌ رسید.

2-1- اهداف‌ عمده‌ شهرهای‌ جدید ایران‌:

1- اجرای‌ طرح‌ کالبندی‌ ملی‌ و توزیع‌ مناسب‌ جمعیت‌ و اشتغال‌ در سطح‌کشور در ارتباط‌ با هدفهای‌ استراتژیک‌

2- ایجاد مناطق‌ مسکونی‌ برای‌ فعالیتهای‌ جدید اقتصادی‌

3- کمک‌ به‌ اجرای‌ کمی‌ وکیفی‌ برنامه‌های‌ توسعه‌ مسکن‌ و ایجاد تعادل‌ دربازار مسکن‌

3-1- نکته‌ای‌ در حاشیه‌ نوسازیها:

تجربه‌ نشان‌ داده‌ است‌ که‌ پیش‌بینی‌ طرحهای‌ جامع‌ و ای‌ بسا طرحهای‌تجدیدنظر به‌ علت‌ شرایط‌ ویژه‌ ساخت‌ اجتماعی‌، فرهنگی‌ و اقتصادی‌ جامعه‌ با آنچه‌که‌ در عمل‌ در شهرها اتفاق می‌افتد، همخوانی‌ ندارد. وفاق با هویت‌ معماری‌ وپیوند با حلقه‌های‌ پرارزش‌ گذشته‌، در ساخت‌ و سازهای‌ جدید از طریق‌ تفکیکهای‌متداول‌ به‌ صورت‌ خیابانهای‌ موازی‌ و یکنواخت‌ با مقررات‌ وضوابط‌ طرحهای‌جامع‌ میسر نیست‌.

مجموعه‌های‌ مسکونی‌ بسیار یکنواخت‌ و فاقد فضاهای‌ عمومی‌ و ارزشهای‌بصری‌ می‌باشند.

فهرست

عنوان                                                                  صفحه

1-    پیشگفتار                                                                              1

1-1-        شهرهای جدید در ایران

2-1- اهداف عمده جدید ایران

3-1- نکته ای در حاشیه نوسازیها

4-1- روشهای طارحی محیط (نظریه های اثباتی و هنجاری)

5-1- نظریة اثباتی

2-            دانش محتوایی

1-2- کاهش هزینة ساخت و ساز در سطوح مختلف توانییهای کارفرما

2-2- تامین قرارگاه رفتاری

1-2-2- فضاهای چندگانه عملکردی

2-2-2- تعامل اجتماعی و محیط ساخته شده

3-2-2- مرکزیت کارکردی و محیط ساخته شده

3-2- انسانی ساختن فضاها

1-3-2- روشنایی

2-3-2- فضاهای بدون مانع

3-3-2- فضاهای متناسب با ابعاد بدن انسان و نحوة انجام فعالیت او

 

4-3-2- طراحی اقلیمی

5-3-2- راحتی نگهداری از مجموعه

6-3-2- جلوگیری از آلودگی محیط زیست و رعایت اصول بهداشتی

7-3-2- باقی ماندن اهالی در مجموعه در شرایط مختلف اقتصادی و جمعیتی

8-3-2- استفادة بهینه از فضا

1-8-3-2- استتفادة بهینه از فضای سکونتی از سطح بالاتر از همسایگی

9-3-2- خلوت (فضای شخصی ـ قلمروپایی)

1-9-3-2- خلوت

2-9-3-2- فضای شخصی

3-9-3-2- قلم و پایی

10-3-2- پیش گیری از خطرات (آتش سوزی – باران شدید یا سیل – زلزله و ریزش بنا)

11-3-2- نقشه شناختی

1-11-3-2- عناصر شهر از نظر لینچ

2-11-3-2- عناصر شهر از نظر الکساندر

3-11-3-2- بافت شهر (عامل بوجود آورنده شهر)

1-3-11-3-2 چگونگی ترکیب فضاهای پر و خالی

 

2-3-11-3-2- تراکم

4-11-3-2- فضای محیطی و فضای پس مانده شهری معاصر

5-11-3-2- ارزشهای زیبایی شناختی محیط

1-5-11-3-2- زیبایی شناس فرمی

1-1-5-11-3-2- نظم و بی نظمی

2-1-5-11-3-2- قوانین گشتالت

1-2-1-5-11-3-2- اصل تشابه

2-2-1-5-11-3-2- رابط دراکی بین اجزاء مشابه و کل

3-2-1-5-11-3-2- تنوع و رابط آن با ادراک فاصله در مسیرهای شهری

4-2-1-5-11-3-2- جهت یابی

5-2-1-5-11-3-2- یک مرتبگی یا غیر مترقبه بودن

3-1-5-11-3-2- تحقیقات تجربی اخیر

2-5-11-3-2- زیبایی شناسی نمادین

1-2-5-11-3-2- رویکرد یونگی نمادگرایی

2-2-5-11-3-2- نور محیط

3-2-5-11-3-2- رنگ

6-11-3-2- مقیاس انسانی

 

3-            شناخت

1-3- شناخت وضع موجود

1-1-3- شناخت پرند

2-1-3- شناخت عوامل

1-2-1-3- شناخت کارفرما

1-1-2-1-3- امکانات کارفرما برای ساخت و ساز

2-1-2-1-3- خواسته های کارفرما

2-2-1-3- شناخت استفاده کنندگان

1-2-2-1-3- توزیع درصدی متقاضیان بر اساس بعد خانوار و میانگین بعد خانوار

2-2-2-1-3- توزیع درصدی متقاضیان بر اساس سن

3-2-2-1-3- وضعیت تحصیلات

4-2-2-1-3- وضعیت درآمدی و شغلی استفاده کنندگان و توانایی مالی یک خانوادة 4 نفره برای خرید مسکن

5-2-2-1-3- خواسته های استفاده کنندگان و تعیین حدود متراژ واحدهای 1 تا 6 خوابه مطابق با نحوه فعالیت استفاده کنندگان

1-5-2-2-1-3- شناخت غیر مداخله گرا

 

2-5-2-2-1-3- شناخت مداخله گرا

1-2-5-2-2-1-3- بررسی مدارک تصویری

2-2-5-2-2-1-3- پرسش‌نامه

3-2-5-2-2-1-3- بدست آوردن حدود متراژ واحدهای 1 تا 6  خوابه مطابق با نحوه فعالیت استفاده کنندگان

1-4-2-5-2-2-1-3- نشیمن و پذیرایی

2-4-2-5-2-2-1-3- ناهارخوری

3-4-2-5-2-2-1-3- آشپزخانه

4-4-2-5-2-2-1-3- اتاقهای شخصی (اتاق خواب)

5-4-2-5-2-2-1-3- سرویس

6-4-2-5-2-2-1-3- جمع بندی

3-1-3- شناخت ویژگیهای بستر طرح

1-3-1-3- موقعیت سایت و کاربردی آن

2-3-1-3- کاربردی های مجاور

3-3-1-3- دسترسی ها

4-3-1-3- امکانات زیربنایی

5-3-1-3- چشم اندازها

 

6-3-1-3- ویژگیهای اقلیمی بستر طرح

1-6-3-1-3- دما

2-6-3-1-3- رطوبت

3-6-3-1-3- بارش

4-6-3-1-3- وضعیت تابش

5-6-3-1-3- باد

7-3-1-3- ویژگیهای فیزیکی بستر طرح

1-7-3-1-3- مساحت

2-7-3-1-3- توپوگرافی

3-7-3-1-3- نحوه هدایت آبهای سطحی منطقه در بستر طبیعی زمین

4-7-3-1-3- وضعیت گسلهای منطقه

5-7-3-1-3- مکانیک خاک

6-7-3-1-3- پوشش گیاهی

4-1-3- آیین نامه و ضوابط طراحی در سایت مزبور (ناحیه تراکم متوسط)

5-1-3- برسی تظابق خواسته کافرما مبنی برساخت 300 واحد مسکونی در سایت مزبور با ضوابط معماری و شهرسازی منطقه

6-1-3- محاسبه حداقل قیمتی که کارفرما باید پروژه را بفروشد تا برای او

 

مقرون به صرفه باشد .

7-1-3- توجیه اقتصادی طرح

8-1-3- بدست آوردن سرانه مفید مسکونی برای استفاده در برنامه تعیین حدودی متراژهای بنمایی واحدهای مجموعه

2-3- هدف

3-3- برنامه

1-3-3- برنامه کم کردن هزینة ساخت و ساز

2-3-3- برنامه تامین قرارگاه رفتاری

1-2-3-3- برنامة تأمین قرارگاه در محدودة فضای خصوصی

2-2-3-3- برنامة تأمین قرارگاه رفتاری در محدودة فضای همسایگی (نیمه خصوصی یا نیمه عمومی)

3-2-3-3- برنامة تأمین قرارگاه رفتاری در محدودة فضاهای رده بالاتر از فضای همسایگی تا کل مجموعه

3-3-3- برنامة  انسانی ساختن فضاها

1-3-3-3- برنامة تامین روشنایی

2-3-3-3- برنامة تأمین فضاهای بدون مانع

3-3-3-3- برنامة تأمین فضای متناسب با ابعاد انسان و نحوه انجام فعالیت او

 

1-3-3-3-3- تعیین حدود واحد همسایگی و زیر محله تا ناحیه

3-3-3-3-3- ابعاد تراس

4-3-3-3- برنامة تأمین طراحی اقلیمی

1-4-3-3-3- میزان بهم فشردگی مجموعه

2-4-3-3-3- شکل سقف و ایجاد سایه روی پشت بام و کوچه

3-4-3-3-3- استفاده از گیاهان

4-4-3-3-3- جهت گیری معابر

5-4-3-3-3- جهت گیری ساختمانها

6-4-3-3-3- فاصلة ساختمانها

7-4-3-3-3- درصد سطح پنجره به نمای ساختمان

8-4-3-3-3- کوران در فضای داخلی

9-4-3-3-3- ظرفیت حرارتی و رنگ مصالح

10-4-3-3-3- ایجاد سایه بان برای بهره گیری به موقع و بهتر از نور خورشید

11-4-3-3-3-استفاده از فضای واسطه

5-3-3-3- برنامة تأمین راحتی نگهداری از مجموعه

1-5-3-3-3- انرژی ارزان و در دسترس

2-5-3-3-3- کاهش میزان اتلاف انرژی

1-2-5-3-3-3-رعایت اصول طراحی اقلیمی

2-2-5-3-3-3- جلوگیری از پرت انرژی در داخل واحد مسکونی

3-5-3-3-3- دوام مصالح

4-5-3-3-3- راحتی نظافت و تمیز کردن بنا

5-5-3-3-3- تعداد مناسب واحدهای موجود در یک همسایگی

6-5-3-3-3- تعداد مناسب واحدهایی که از تاسیسات مشتری استفاه می‌کنند.

6-3-3-3- برنامه جلوگیری از آلودگی محیط زیست و رعایت اصول بهداشتی

1-6-3-3-3- سیستم دفع فاضلاب

2-6-3-3-3-سیستم جمع آوری و دفع زباله

3-6-3-3-3-استفاده از انرژی پاک

4-6-3-3-3-راحتی نظافت و تمیز کردن بنا

5-6-3-3-3-مکان دستشویی در نظام فضایی واحد مسکونی

6-6-3-3-3- قرار دادن حریم بین در ورودی واحد مسکونی و بقیه فضاها

7-6-3-3-3- برنامه یافتن تدابیری برای باقی ماندن اهالی در مجموعه در شرایط مختلف اقتصادی وجمعیتی

8-6-3-3-3- برنامه ریزی برای استفاده  بهینه از فضا

1-8-6-3-3-3- برنامه استفاده بهینه از فضا در سطح واحد مسکونی

1-1-8-6-3-3-3- استفاده چندگانه از فضا

2-1-8-6-3-3-3- به حداقل رساندن فضاهای ارتباطی و ذون بندی در طراحی

3-1-8-6-3-3-3- متصدی طراحی کردن فضاها

4-1-8-6-3-3-3- استفاده از ظرفیت خالی وسایل

2-8-3-3-3-برنامه استفاده بهینه از فضای سکونتی از سطح بالاتر از همسایگی

9-3-3-3- برنامه تأمین خلوت (فضای مشخص – قلم و پایی) یا فضای قابل دفاع

1-9-3-3-3- قلم وپایی

2-9-3-3-3- نقش جداره و بدنه

1-2-9-3-3-3- بدنه سیان صافی ورودی

2-2-9-3-3-3- امکان مراقبت از فضای همسایگی بدون دیده شدن توسط دیگران (با رعایت عدم اشرافیت)

3-2-9-3-3-3- جداره حافظ امنیت صوتی و شنیداری

4-2-9-3-3-3- جداره های متحرک در داخل فضا

3-9-3-3-3- تامین فضای شخصی (شخصی سازی)

4-9-3-3-3- تعیین مکان مناسب برای پروژه

10-3-3-3- برنامة پیش گیری از خطرات

1-10-3-3-3- آتش سوزی

2-10-3-3-3- باران شدید یا سیل

3-10-3-3-3- زلزله و ریزش بنا

11-3-3-3- برنامه تامین نقشه شناختی (زیبایی شناختی – مقیاس انسانی) یا قواعد شکل گیری فضای مثبت الکساندر

1-11-3-3-3- ارتباط توده با فضای پیرامون

1-1-11-3-3-3- محصور کردن فضا

2-1-11-3-3-3- آگاهی از فضا

2-11-3-3-3- ویژگی توده

1-2-11-3-3-3- هم پیوندی عناصر شهری و واحدهای مسکونی

2-2-11-3-3-3- ترکیب (کمپوزیسیون)

3-2-11-3-3-3- نقش جداره در تعریف فضای شهری

1-3-2-11-3-3-3- کارکرد تجسمی بدنه

2-3-2-11-3-3-3- بازنمایی انتقال بارها در جداره

3-3-2-11-3-3-3- خوانایی جداره

4-3-2-11-3-3-3- طراحی جداره ها

4-2-11-3-3-3- ساخت و ساز مرکب ساز و کار ایجاد تنوع در احجام ساختمانی

3-11-3-3-3- ویژگیهای فضا

1-3-11-3-3-3- ایجاد فضاهای متباین

2-3-11-3-3-3- رعایت مقیاس و تناسب

4-11-3-3-3- ویژگی دسترسی و خیابان

1-4-11-3-3-3- خیابان طراحی شده به مثابه فضا

2-4-11-3-3-3- جداسازی سواره و پیاده

3-4-11-3-3-3- الگوی خیابانهای محله

5-11-3-3-3- ویژگیهای پارکینگ

4-3- گونه شناسی و بررسی نمونه ها

1-4-3- ساخت و ساز پیرامونی

1-1-4-3- نمونة 1: مجموعة Hollainhof

2-1-4-3- نمونة 2: مجموعة‌مسکونی و اوان

3-1-4-3- نمونة 3: مجموعة‌Titan تیتان

4-1-4-3- نمونة‌4: دهکده آسیایی دهلی نو

2-4-3- ساخت وساز خطی (خطی در امتداد خیابان و خطی در ردیفهای موازی)

1-2-4-3- نمونة‌ 1: مجموعة‌Ochsenanger Bomberg

2-2-4-3- نمونة‌ 2: مجموعة‌ Selfbuit Housing in palenciana

3-4-3- ساخت و ساز مجموعه ای

1-3-4-3- نمونه: مجموعة‌ Housing in Rue Leblanc

4-4-3- ساخت وساز ترکیبی (ترکیب گونه های مختلف ساختمانی)

1-4-4-3- مجموعة‌مسکونی همدان

5-4-3- ساخت و ساز مسکونی با ارتفاع متوسط

4-            طراحی و ارائه آلترناتیوها

5-            گزینش

6-            منابع و مأخذ

1-6- منابع داخلی

2-6- منابع خارجی

6-منابع‌ و مآخذ:

1-6- منابع داخلی

1- طرح‌ جامع‌ شهر جدید پرند، مهندسین‌ مشاور امکو ایران‌، شهریور 1374?

2- هابداکن‌ و بوکت‌ هولت‌، گونه‌ گونی‌ در خانه‌ سازی‌، ترجمه‌ فریدیان‌، گل‌آرا، مرکز نشر دانشگاهی‌.

3- شوئنوئر نوربرت‌، مسکن‌، حومه‌ و نشر، ترجمه‌ پوردیهیمی‌، شهرام‌، نشرروزنه‌، چاپ‌ اول‌، تهران‌ 1380?

4- مسابقات‌ طراحی‌ مجموعه‌های‌ مسکونی‌، وزارت‌ مسکن‌ و شهرسازی‌تهران‌، شهریور 1368?

5- جورابچی‌ کیوان‌، زبان‌ شهری‌، پایان‌ نامه‌، کتابخانه‌ دانشکده‌ معماری‌شهید بهشتی‌.

6- چرمایف‌، سرج‌ و کریستوفر الکساندر، عرصه‌های‌ زندگی‌ جمعی‌ و زندگی‌خصوصی‌، بسان‌ یک‌ معماری‌ انسان‌ گرا، ترجمه‌ منوچهر مزینی‌، دانشگاه‌ تهران‌،تهران‌، 1376?

7- لنگ‌، جان‌، آفرینش‌ نظریه‌ معماری‌، نقش‌ علوم‌ رفتاری‌ در طراحی‌ محیط‌،ترجمه‌: علیرضا عینی‌ فر، دانشگاه‌ تهران‌، تهران‌، 1381?

 

دانلود فایل